Πρόκειται για μια δυνητικά επικίνδυνη επιπλοκή της εγκυμοσύνης. Η εξωμήτριος κύηση εμφανίζεται με τα συνήθη χαρακτηριστικά μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης αλλά και με συμπτώματα που δεν συνάδουν με μια φυσιολογική κύηση:
- Αμηνόρροια (απουσία περιόδου)
- Ναυτίες και εμετούς
- Ευαισθησία και πρήξιμο στο στήθος
- Κόπωση
- Αλλαγή στη γεύση και στην όρεξη
- Αυξημένη όσφρηση
- Συχνοουρία και δυσκοιλιότητα
- Έντονος κοιλιακός πόνος
- Τάσεις λιποθυμίας και ζαλάδες
- Κολπική αιμορραγία
- Οξείες κράμπες στην κοιλιά
Ποια είναι τα αίτια της εξωμητρίου κύησης;
Μια εξωμήτριος κύηση συμβαίνει συνήθως όταν οι σάλπιγγες είναι στενές ή κλειστές, οπότε δεν μπορεί να διέλθει το γονιμοποιημένο ωάριο. Η κύηση αυτή μπορεί να παρουσιαστεί σε γυναίκες με εγκατεστημένα γυναικολογικά ευρήματα αλλά και σε γυναίκες χωρίς επιβαρυμένο ιστορικό γυναικολογικών παθήσεων. Γνωρίζουμε σήμερα πως οι βασικές αιτίες για μια εξωμήτριο κύηση είναι συνήθως οι κάτωθι:
- Ατομικό ιατρικό ιστορικό εξωμήτριας κύησης
- Ιστορικό παθήσεων όπως χλαμύδια, σαλπιγγίτιδα, φλεγμονές στην πύελο
- Ιστορικό επεμβάσεων στις σάλπιγγες
- Ενδομητρίωση
- Κύστη ωοθήκης ή πολυκυστικές ωοθήκες
- Η ηλικία της γυναίκας, ιδιαίτερα από 35 έως 40 ετών
- Το κάπνισμα
- Θεραπεία γονιμότητας ή εξωσωματική γονιμοποίηση
- Δυσπλασίες
- Ορμονικές διαταραχές
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση της εξωμητρίου κύησης;
Η έγκαιρη διάγνωση και η άμεση αντιμετώπιση σε αυτήν την περίπτωση είναι εξαιρετικής σημασίας, ώστε να προληφθεί η ρήξη και η αιμορραγία. Απαιτείται εμπειρία εκ μέρους του γυναικολόγου για τη διάγνωση αυτού του είδους της κύησης καθώς πολλά συμπτώματα θυμίζουν αυτά μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης. Επομένως, κάθε γυναίκα με θετικό τεστ κύησης πρέπει να απευθυνθεί στον γυναικολόγο της για να διαπιστωθεί αν πρόκειται για ενδομήτρια κύηση.
Η υποψία εξωμήτριου κύησης μπορεί να εδραιωθεί κατά τη διάρκεια του πρώτου υπερηχογράφηματος που θα κάνει ο γυναικολόγος για να επιβεβαιώσει την εγκυμοσύνη. Στην περίπτωση που κατά τη διάρκεια της υπερηχογραφικής εξέτασης υπάρξει υποψία μη φυσιολογικής κύησης, πρέπει να ζητηθεί εργαστηριακός έλεγχος και πιο συγκεκριμένα η μέτρηση δύο διαδοχικών τιμών της β-χοριακής γοναδοτροπίνης, εντός 48 ωρών.
Επί φυσιολογικής κύησης, η τιμή της β-hcg πρέπει να αυξηθεί τουλάχιστον κατά 66% ενώ η μικρότερη αύξηση ή σταθεροποίηση των τιμών αποτελεί ένδειξη έκτοπης κύησης.
Στην περίπτωση φυσιολογικής ενδομήτριας κύησης και σε τιμές β-hcg πάνω από 1.000 miu/ml στον διακολπικό υπέρηχο, θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον η παρουσία ενδομήτριου σάκου. Για τους λόγους που μόλις αναφέραμε, ο συνδυασμός υπερηχογραφικής εξέτασης και ο εργαστηριακός έλεγχος κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικός.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως ένα ποσοστό 10% -30% των έκτοπων κυήσεων θα μιμηθεί υπερηχογραφικά τη φυσιολογική ενδομήτρια κύηση με τη παρουσία ψευδοεμβρυικού σάκου ή με τη συλλογή υγρού στην ενδομήτρια κοιλότητα. Κατά τη διάρκεια του διακολπικού υπέρηχου, επιβάλλεται να ελέγχονται πάντα και τα εξαρτήματα αμφω, με σκοπό την αναγνώριση ερωτηματικών μαζών που συχνά σχετίζονται με την εξωμήτρια κύηση.
Η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος της ρήξης της εξωμητρίου κύησης, μια κατάσταση πολύ επικίνδυνη και απειλητική για τη ζωή της γυναίκας. Η καθυστερημένη θεραπεία μπορεί εξίσου να αποτελέσει αιτία για μελλοντικά προβλήματα καθώς ενδέχεται να προκληθεί βλάβη στις σάλπιγγες, αυξάνοντας τον κίνδυνο μιας έκτοπης εγκυμοσύνης στο μέλλον.
Η θεραπεία της εξωμητρίου κύησης
Η θεραπεία είναι κυρίως χειρουργική αλλά υπάρχει και το ενδεχόμενο φαρμακευτικής θεραπείας, ανάλογα με την κλινική κατάσταση της ασθενούς.
Η πιο ενδεδειγμένη μέθοδος θεραπείας για την εξωμήτρια κύηση είναι η λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση, το είδος της οποίας εξαρτάται από τον βαθμό στο οποίο έχει επηρεαστεί η σάλπιγγα.
Τα είδη λαπαροσκόπησης για τη θεραπεία της εξωμήτριας κύησης είναι:
- Λαπαροσκόπηση εξωμήτριας κύησης με διατήρηση της σάλπιγγας μέσω σαλπιγγοστομίας (διάνοιξης των σαλπίγγων) και σαλπιγγοπλαστικής
- Λαπαροσκόπηση εξωμήτριας κύησης με αφαίρεση της σάλπιγγας, όταν υπάρχουν ενδείξεις για την εκτομή της.
Φαρμακευτική θεραπεία
Η φαρμακευτική θεραπεία πραγματοποιείται με χρήση μεθοτρεξάτης κατόπιν υποδείξεως του θεράποντος ιατρού και όταν πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις.
Οι προϋποθέσεις αυτές συνοψίζονται ως εξής:
- Να μην έχει προηγηθεί ρήξη της έκτοπου κύησης, ελεύθερο υγρό στον δουγλάσιο χώρο
- Η τιμή της β χοριακής να είναι <000 miu/ml
- Να μην υπάρχει έκτοπη και ενδομήτρια κύηση ταυτόχρονα
- Το εύρημα στο εξάρτημα να μην ξεπερνάει τα 3εως4 εκατοστά
- Να μην υπάρχει θετικός καρδιακός παλμός
Θα πρέπει να αναφέρουμε πως οι γυναίκες με ιστορικό έκτοπης κύησης διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο κατά περίπου 15% να αντιμετωπίσουν ξανά μια έκτοπη κύηση στο μέλλον.
Οι γυναίκες θα πρέπει να γνωρίζουν πως η γονιμότητα, η φυσιολογική σύλληψη και η πιθανότητα μιας μελλοντικής εγκυμοσύνης δεν επηρεάζονται ύστερα από την ολοκλήρωση μιας θεραπείας έκτοπης κύησης, υπό την προϋπόθεση όμως πως η δεύτερη σάλπιγγα είναι λειτουργική.
Σίγουρα η έκτοπη κύηση έχει αρνητικό ψυχολογικό αντίκτυπο στη γυναικεία ψυχολογία. Μετά την έκτοπη κύηση, οι ειδικοί συνιστούν τη μεσολάβηση δυο φυσιολογικών έμμηνων ρύσεων πριν από την επανέναρξη των προσπαθειών σύλληψης, αρκεί φυσικά το ζευγάρι να είναι αποφασισμένο και συναισθηματικά έτοιμο να προσπαθήσει ξανά.
